Gomez de la Serna, Myśli rozbrykane

Socrealizm po hiszpańsku.

Zatopione żaglowce, podmorskie skarby oraz przygoda, tajemnica i sensacja. 

Kiedyś takie książki nazywano "powieściami płaszcza i szpady". XVII wiek jako tło, zabawa z językiem i bohaterami jako konwencja (Trzej muszkieterowie to narzucające się odniesienie). Ot, czysta krotochwila, literacka rozrywka. No i oczywiście inkwizycja jako zło - literatura popularna, czyli klisze i stereotypy. Do czytania w wolnej chwili.

O wojnie - tym razem bez fikcji - z doświadczeń korespondenta wojennego.

Hiszpańska literatura barokowa: jednym słowem jędrna, dosadna i bogata opowieść przedstawiona z iberyjskim temperamentem. Ilustracje adekwatne. Ciekawe literackie i kulturowe uzupełnienie do "Rękopisu znalezionego w Saragossie". Zbieg okoliczności? Wszak w tym mieście, w 1626 roku, "Żywot..." ukazał się po raz pierwszy - zresztą za zgodą arcybiskupstwa oraz gubernatora... Natchnienie dla Arturo Perez-Reverte przy tworzeniu kapitana Alatriste. 

Autor to "jeden z największych oryginałów, jaki chodził po ziemi" - jak przedstawiała go autorka wstępu i tłumaczka. Czy taka opinia z 1962 roku ma jakieś znaczenie dzisiaj, w czasach "umasowienia oryginalności"? Obyczaje się zmieniły, a jak upływ czasu zniosła literatura?

Pięć dramatów: Blaski cyganerii, Córka kapitana, Słowo boże, Niedzielny garnitur nieboszczyka, Papierowa róża.

Leszek Biały (proszę o spokój! Nie, no oczywiście, że nie ten z Gąsawy, co za durny żart! Już? Możemy dalej?) Więc... Leszek Biały wybrał, przetłumaczył i opracował trzy dramaty: Zwodziciel z Sewilli i kamienny gość, Nieśmiały na dworze, Potępiony za niewiarę.

Jeśli ktoś wierzy, że całe zło świata wywodzi się z chrześcijańskiej tradycji Europy, a w religiach i kulturach nieeuropejskich widzi tylko łagodny zefirek pokoju, dobra, tolerancji, otwartości i miłości będzie tą książką urzeczony. Nie tylko treść, ale i numer tomu w serii oraz cena, dostosowane są do oczekiwań tej grupy wyznaniowej.

„Konterfekt zalotnej Andaluzyjki” zaliczany jest często do hiszpańskiej literatury erotycznej, ale lektura tej książki pozwala na odkrycie w niej znacznie więcej niż prostej rozrywki.

Seminarzysta zamiast mistycyzować zaczyna romansować. Hiszpańskie temperamenty i sentymenty.

Pisarz płodny nad wyraz (w każdym sensie) i czasy, kiedy teatr był zjawiskiem codziennym, tzn. kiedy sztuki powstawały i były wystawiane z dnia na dzień. Aż trudno to pojąć w dobie obecnej, kiedy wystawienie czegokolwiek "na deskach scenicznych" celebruje się miesiącami. Przyjaciel Antykwariatu zauważył, że w XVII wieku nie było telewizji, więc aktorzy nie tracili czasu na wygłupy w reklamach i serialach i na popisy jako "autorytety moralne". Po prostu od aktorów w XVII wieku oczekiwano jedynie, by dostarczali rozrywki (w każdym sensie) i za to im płacono. Przy okazji jeszcze jeden dowód na to, że emocje związane ze sporami estetycznymi i światopoglądowymi są wieczne.

Baron Stanisław Jerzy de Tusch-Letz, wojujący (dosłownie) komunista (pochodzenia oczywistego, jak widać), zdrajca, karierowicz, agent. Haniebny życiorys i plugawe czyny, jak np. wyprodukowanie pierwszego, polskojęzycznego wiersza sławiącego Stalina i to już w 1939 roku! A w powszechnej opinii błyskotliwy intelektualista i mądry autor. W toczącej się kiedyś dyskusji o związku plugawego charakteru z geniuszem artystycznym, gdzie Lec posłużył jako jeden z mocniejszych przykładów na związek piękna ze złem, ktoś słusznie zauważył - kończąc tym samym bezsensowne dywagacje - że nigdy się nie dowiemy tego, ilu było twórców nie tylko mądrych, ale i dobrych, a tym samym bezbronnych wobec działań podobnych Lecowi kanalii bez skrupułów i bez sumienia. Rzeczywiście: ilu lepszych i mądrzejszych zostało wyeliminowanych (śmierć publiczna, ale przecież częściej fizyczna) przez tych, którzy "zwyciężając" głosili jednocześnie kłamstwo o tym, że "byli najlepsi" literacko (muzycznie, filmowo, itd.)? Nigdy się nie dowiemy ilu ludzi wybitnych, dobrych i mądrych zostało zgładzonych przez komunistycznych zbrodniarzy "w walce o lepsze jutro" (rzec jasna swoje i swojego gangu). Prezentujemy pierwszy, wydany w PRL-u zbiór aforyzmów, z których jeden zdaje się być idealnie opisującym sytuację autora i całej komunistycznej kamaryli: "W piekle diabeł jest postacią pozytywną" (str. 26).

Słynny ksiądz i słynny czerwony wójt. Świat dorosłych, sprawy dorosłych, książka dla dorosłych. A mimo to znalazła się na liście książek polecanych w akcji Cała Polska czyta dzieciom. Są książki, które można czytać przez całe życie - takie książki tygrysy lubią najbardziej.