Outlet intelektualisty

Klasyka kryminału - kryminał vintage, czyli zagadka kryminalna old school. Kiedyś również w legendarnej interpretacji legendarnego Teatru Kobra. Kupienie tej książki w księgarni było czynem chwalebnym, bowiem prawa autorskie tłumaczenia posiadała Fundacja Pomocy Dzieciom z Chorobą Nowotworową.

Klasyczny autor klasycznych kryminałów. Ulubieniec PRL-owskiego telewizyjnego teatru sensacji "Kobra".

Podtytuł: "Esej o różnorodności życia". Autor to laureat nagrody Nobla, jeden ze współtwórców biologii molekularnej. W tej książeczce podejmuje próbę rozważań wykraczających poza jego dziedzinę. Filozoficzne problemy związane z ewolucją.

Autor jest fizykiem, który stwierdziwszy, że "świat potrzebuje perspektywy ekologicznej, której nie oferuje paradygmat kartezjański", postanowił "zaproponować nową wizję rzeczywistości, która zmienić ma nasze myślenie, percepcję i wartości". Co jest oczywiście naturalnym zadaniem i obowiązkiem fizyka zajmującego się zawodowo fizyką wysokich energii. Niech żyje profesjonalizm, fundament "nowego światopoglądu"!

Czysta groteska. Podtytuł "Opowieść dziwaczna". Nawet rysunki są dziwaczne.

Jak się filozofuje młotem, to nic dziwnego, że filozofia wychodzi prosta jak drut. Czyli: Boga nie ma, choć jest nim Fryderyk Nietzsche, nadczłowiek, stojący poza dobrem i złem. Tym nadczłowiekiem mianował się - przed popadnięciem w całkowite szaleństwo - pełen resentymentów syfilityk. Zaiste: awans godnay nadludzkiej woli ducha. Autor tak bardzo nienawidzi chrześcijaństwa, że nawet kiedy, dla poparcia swoich przemyśleń, cytuje Jezusa Chrystusa, to - jeśli nie przypisuje sobie jego słów - okrasza je zaiste wyjątkowo małostkowym komentarzem pisząc: "jak powiedziano". Bóg - nadczłowiek ma jak widać również wielkiego ducha. Żenująca, kabotyńska manifestacja. 

Eksponat do muzeum upadku kultury i schyłku cywilizacji. Włoski komunista, piszący książki dla dzieci, napisał w latach 50-tych XX wieku historię ludzkości i zmieścił ją na 179 stronach! Jak to możliwe, że aż tak się rozpisał? No cóż, właściwie mógłby zamknąć opowieść na jednej kartce. Bo i o czym tu pisać? Wszystko, co nie było socjalizmem i komunizmem jest ciemnotą i zabobonem, nie ma co o tym pisać. A o komunizmie i socjalizmie też nie ma co się rozpisywać, bo wiadomo, że to szczyt rozwoju ludzkości i koniec historii. A szczytem szczytów jest oczywiście ZSRR. Przeciwnicy socjalistów/komunistów to faszyści i mordercy, którzy nie mają prawa do życia. Zresztą komunizm i socjalizm musi dokonać "eliminacji" swoich przeciwników, bo w ten sposób przyspieszy budowę raju na ziemi. Tak jest od rewolucji francuskiej, która musiała terrorem zburzyć dawny świat. Więc co tu więcej pisać? Książka jest doskonałym przykładem "socjalistycznego, naukowego światopoglądu", który tym się różni od zwykłej "nauki", że bez osłonek nagina wszystkie twierdzenia do ideologii socjalistycznej / komunistycznej. Komunista / socjalista nie uznaje prawdy za wartość - jeśli prawda nie zgadza się z ideologią tym gorzej dla prawdy. Socjaliści / komuniści szczycą się swoim "naukowym światopoglądem". I wcale im nie przeszkadza, że ze swoja "wiedzą" i "nauką" nie zdaliby nie tylko matury, ale nawet do szkoły średniej. Książka jest niewyobrażalnie zła i głupia sama z siebie, ale PRL-owski wydawca dodał fragmenty dotyczące "historii" Polski, które swoim fałszem przebiły dyrdymały i brednie włoskiego piewcy stalinizmu. Całość zilustrował Antoni Uniechowski - wiadomo, bajki się ilustruje.

Jak w tytule. Album, czyli zdjęcia, opisy, a nawet (czasem) przepisy.

Rzecz zgrabna w formie (wydanie kieszonkowe) i w treści. Pouczająca i zabawna, ale to wie przecież każdy uczeń szkoły średniej. 

Księga bałwochwalcza a rebours (gdyby przywołać Schulza), bo sklecona przez zakochaną bez pamięci Marię Janion. Zbiór panegiryków, ale oczywiście wszystko wyrażone odpowiednią gwarą środowiskową na najwyższym poziomie krytyczno-literackim i z zachowaniem stosownego żargonu naukowego (ostatecznie z czegoś trzeba żyć). Ale to dopiero część całej uciechy: oto książka ukazała się w 1999 roku, a więc na kilka lat przed ujawnieniem służby Güntera Grassa w Waffen SS, co niezwykle skonfundowało grono wyznawców pisarza przez wielkie pe. Miłości została tym samym przywrócona pamięć. A czy może istnieć miłość zracjonalizowana, nie-szalona, bez pamięci? Jeśli może, to czy nowe wydanie książki nosiłoby tytuł "Heil Günter"? Oczywiście pozbierało się wszystko na nowo do kupy, ale niesmak pozostał. Dałoby się z nim żyć, ostatecznie nie takie niesmaki ma za sobą powojenna elita uniwersytecka, ale oto GG (Günter Grass, a nie Generalna Gubernia) niepomny, że stąpa po cienkiej grani wybaczenia wywinął fikołka co się zowie: w kwietniu 2012 roku publikuje wiersz ("Co trzeba powiedzieć"), który odczytano jako krytykę militarystycznej polityki i zagrożeń dla pokoju światowego stwarzanych przez... Izrael! Czy uczucie Marii Janion przetrwało i ten bolesny cios? Przemoc i przymus należy oczywiście piętnować z całą żarliwością aparatu naukowego w ogóle, a nauk społecznych w szczególe, z tym Maria Janion i jej akolici nie mieli i nie mają problemu, wszak od czego mają polski katolicyzm, ale krytykować Izrael?! Ale co miał począć biedny GG: jak na złość polski katolicyzm nie dysponuje bronią jądrową na łodziach podwodnych. Cóż, prawdziwa miłość wymaga poświęcenia. Ostatecznie "kochaj i rób co chcesz". Ba, ale to zdanie miałoby sens tylko wówczas, gdyby GG kochał MJ. Czy pałał? Też coś! Jakby mógł nie pałać, skoro każdy pała!

Günter Grass, były żołnierz Waffen SS, przyszły laureat Nobla, opowiada o Gdańsku wojennym i przedwojennym. Gdyby nie Hitler i Waffen SS może nie byłoby wojny, a wtedy nie byłoby i "Blaszanego bębenka", a zatem i Nobla. Oto jak można opowiadać historię.

Panegiryk na cześć kobiecą ręką sklecony: prawie 900 (!) stron chaosu wspomnień, relacji, prób analiz literackich, socjologii, filozofii, światopoglądów... Modna, kobieca nowoczesność, czyli jedno, organizujące wszystko słowo: płeć (i seks - a cóż może być innego u "erotomanki", jak ją zwał Kisiel).

Podróże w czasie i w... smutku: cóż dobrego można powiedzieć o losie człowieka? Jeśli jego serce nie zazna spokoju tu i teraz, to nie tylko podróże w przestrzeni, ale i w wędrówki w czasie, nie załagodzą, tylko wzmogą naturalną ludzką tęsknotę. Rodząca nieszczęście, niezaspokojona tęsknota: tęsknota za prawdą, dobrem, pięknem, miłością,... "Bo niespokojne jest serce człowieka dopóki nie spocznie w Bogu" jak przypomniał św. Augustyn. Ale jeśli ktoś nie chce przypomnień Świętego? Cóż, pozostaje tylko, coraz bardziej gorączkowa, gonitwa z miejsca na miejsce, od człowieka do człowieka, od przyjemności do przyjemności, aż wreszcie - gdy Ziemia okazuje się zbyt mała - nadzieja na władanie czasem. Jak pokazuje lektura - równie złudna.

Materia, ewolucja, determinacja zrodziły ludzką świadomość. Tak się pojawił na świcie duch, który... istniał już przed wyewoluowaniem ludzkiego mózgu. Autor nie widzi sprzeczności. Ot, niemiecka dialektyka schyłku XX wieku.    

Sic transit gloria mundi... . W czasach sowieckiego PRL-u agent 007 był jedną z postaci najzacieklej ściganych przez cenzurę. Był jednym z największych zagrożeń (obok Coca-Coli) dla "ustroju sprawiedliwości społecznej" (czy jakoś tak, równie prawdziwie). Tak czy inaczej: ta legendarna (i zakazana) niegdyś książka znalazła się u nas w outlecie. Ale, że chodzi o doktora, więc w outlecie intelektualisty. 

Sowiecki psycholog, socjolog, filozof i antropolog odkrywa "ja" jako przedmiot badań i podmiot działania. Zaskakujące - wszak marksizm narzucał obowiązek "analizy klasowej", czyli prymat i dominację mas nad jednostkami w nauce i w życiu. To klasy były przedmiotem badań i podmiotem działającym w historii, a jednostki jedynie małymi kółkami w maszynie postępu socjalistycznego. Marksistowska, rewolucyjna dialektyka wobec burżuazyjnego, dekadenckiego indywidualizmu. A tu proszę: zaskoczenie! Marksistowski profesor czerpie pełnymi garściami z kultury europejskiej, a nawet - to już zupełnie nie do wiary - z chrześcijaństwa, by "ja" postawić w centrum dociekań i życia. Karkołomna próba stworzenia "marksizmu-leninizmu z ludzka twarzą". Cóż, po socjalistycznym ubóstwieniu klasy, przyszła pora na dostrzeżenie, że jednak byt samoistny mają konkretni ludzie, a nie hipostaza - klasa. Trzy bowiem mogą być podmioty filozofii dziejów: filozofie totalitarne upodobały sobie jako idole duże grupy (klasa, rasa, społeczeństwo,...), filozofie egzystencjalne rozpracowują anatomię indywiduum (ja), natomiast filozofia religijna jest teologią - nauką o Bogu, czyli o Stwórcy i Władcy stworzenia. Rosyjski akademik przeszedł od kultu masy/klasy do wyznawców religii "ja". Ciekawe, czy zrobił następny krok i rozpoznając, że "ja to imię szatana" (by zacytować św. Ojca Pio) zwrócił swe badawcze oczy ku Bogu... 

Rozmówki czesko-polskie wydane w Pradze, w 1969 roku, a więc w rok po inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, która była wówczas jeszcze właśnie Czecho - Słowacją. Nic więc dziwnego, że odzwierciedlają one ówczesną - komunistyczną - sytuację historyczną, polityczną i ideologiczną. Oczywiście, oprócz ideologicznej poprawności zawierają także, na szczęście, dużo materiału do rozmów normalnych, w tym nawet do rozmów o świętach religijnych. Zaskakujące połączenie sowieckiej ideologii z tradycją "przed-sowiecką". 

Jalu Kurek, Poezje wybrane. Wybrał autor osobiście, osobiście poprzedził wstępem (oczywiście przedtem osobiście poetyzował), ale wydał wydawca państwowy. Biblioteka Poetów Klubu Poetyckiego Związku Młodzieży Wiejskiej. Tomik Mastersa, wydany w tej samej serii, a który wstawiliśmy wcześniej do Antykwariatu, wydał już Związek Socjalistycznej Młodzieży Wiejskiej. To nie znaczy, że ZMW nie był socjalistyczny, albo, że ZSMW był bardziej socjalistyczny, bo w PRL-u w ogóle wszystko miało pomylone znaczenia i wszystko albo nic nie znaczyło, albo znaczyło co innego niż znaczyło normalnie, albo znaczyło diabli wiedzą co. Bo kto by pomyślał, że Jalu Kurek był poetą PRL-owskich hipisów? 

I co tu można powiedzieć? Umykający słowom koszmar wojny i okupacji niemieckiej i sowieckiej, który próbują opisać poeci. Zda się sprzeczność fundamentalna: ludobójstwo i poezja. I jakby było mało tej rozpaczy jeszcze i kłamstwo i propaganda jednego z okupantów: bo "Antologia" została wydana w 1957 roku, skompilowana została zatem wobec ówczesnych okowów ideologicznych i propagandowych (wydawcą był ZBOWiD, sowiecka organizacja stworzona przez NKWD i bezpiekę, a książka była częścią "Biblioteki ruchu oporu" - bo według nakazu propagandowego nie było Państwa Podziemnego i jego Armii, tylko jakiś "ruch oporu"). Nie ma więc mowy o "czerwonej zarazie" i nie znajdzie w niej czytelnik literackiego obrazu sowieckiego bestialstwa i ludobójstwa, walki Państwa Podziemnego o ratowanie Rzeczypospolitej, nie znajdzie żołnierzy Powstania Warszawskiego, żołnierzy Kresów, poezji powstałej na opuszczeniu, na emigracji... "Jeszcze jedna cegła w murze..."

Jeszcze jedna publikacja z serii "patchworkowa edukacja" (dużo obrazu, mało lakonicznego tekstu). Zgodnie z opisem na okładce jest to podręcznik "dla tych, co nie lubią się męczyć" (nawet samym oglądaniem?). Jaka nauka, takie wykształcenie, taka też wiedza i taka mądrość. "Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie". Aż strach się bać...