Wyspy Greckie, Przewodniki Wiedzy i Życia

Grecja w wymiarze kieszonkowym. Mały, ale obfity w wiedzę przewodnik. Trasy ciekawych wycieczek.

Muzyka i poezja starożytnej Grecji, którą wykreował z przeszłości i na instrumentach sprzed naszej ery wykonał Gregorio Paniagua wraz z Atrium Musicae de Madrid.

Autor - legenda nauki europejskiej. Książka zawiera wykłady, które wygłosił Werner Jaeger, niejako uzupełniając swoje wielkie i monumentalne dzieło - "Paideia". Wczesne chrześcijaństwo i grecka paideia, kultura antyczna i chrześcijaństwo, czyli dwa wielkie filary Europy. I - jak był przekonany autor - jeśli pominiemy lub zlekceważymy któryś z nich okaleczymy tym samym kulturę europejską, zapoznamy jej tradycję, de facto pożegnamy się z Europą. Autor (umarł w 1961 roku) był świadkiem wyrzucania Boga z ludzkiego życia, ale nie dane mu było przeżyć najazdu milionów nachodźców zarobkowych. Widział jedynie starzenie się ducha Europy i przewidział konsekwencje. Pozbawiona woli życia Europa (ujemny przyrost naturalny, zanegowanie sensu rodziny, aborcja, eutanazja, alkohol i narkotyki jako styl życia,...) będzie potrzebowała tych, którzy będą pracowali na jej wygodną, ale pustą wegetację. A niewolnicy zawsze przynoszą swoją kulturę, swoją wiarę i zawsze chcą więcej, niż im się przyznaje. Silni pragnieniem zdobycia dla siebie coraz lepszego życia i wzmocnieni wiarą, która im to pragnienie uzasadnia oraz doświadczający na każdym kroku słabości Europejczyków - któż im się oprze? Co można przeciwstawić silnej, znajdującej się na fali wznoszącej, kulturze? Kulturę rezygnacji? Dlaczego Europejczycy nie rozumieją, że mówiąc "Bóg umarł" mówią "giń Europo"? I od zguby nie uchronią bajońsko opłacani biurokraci europejscy, bo siła Europy nie pochodzi z milionów wydawanych na urzędników i propagandę. Siłą Europy była jedynie jej tradycja. "Multikulti" też było religią Rzymu - kiedy upadał. Werner Jaeger był jednym z wybitnych Europejczyków, którzy mieli świadomość znaczenia tradycji europejskiej dla istnienia samej Europy. A, że miał wiedzę ogromną, więc należy go słuchać bardzo uważnie.

Werner Jaeger, czyli klasyk o czasach klasycznych w klasycznym dziele. Jednym słowem, zrozumiałym dla nowego pokolenia: "dzieło kultowe".

Słynna książka, słynny film. Niejeden chciałby być jak Zorba, naśladować jego stosunek do życia. Udawać Greka Zorbę... Zgoła czym innym jest samo "udawanie Greka". A znajomy Antykwariatu mówi, że teraz "udawać Greka" w "zjednoczonej" Europie znaczy jeszcze coś innego: beztroski stosunek do życia za pożyczone pieniądze. Nabrać pożyczek, a potem udawać Greka. Ale to niesprawiedliwe. Przecież wszyscy teraz żyją za kredyty, ludzie, państwa. Dobrobyt za cudze (i drukowane) pieniądze. Wszystko nowe, wszystko trzeba mieć - warto przeczytać o człowieku, który nie pasowałby do współczesności napompowanej przez pychę: chciwość, próżność i nienasycone pożądanie.

Legendarna książka o mitycznej starożytności, kiedy świat był Kosmosem, porządkiem spojonym trzema wartościami: Dobrem, Prawdą i Pięknem. Sen prześniony. Kto dzisiaj, gdy bogami chaosu stały się majaki relatywizmu: fałsz ("bo prawda jest względna"), zło ("bo dla każdego co innego jest dobre"), brzydota ("liczy się prowokacja i kaska misiu"), a wychowanie przestało być kształtowaniem charakteru dzieci ("bo róbta co chceta" i "wyraź siebie" i "kształcić trzeba twórczość, a nie wiedzę pamięciową") zechce wydać pieniądze, wcale duże, na tę książkę? Nie dość, że droga, to jeszcze taka gruba! Przeszło tysiąc sto stron! I żadnych ilustracji, ani "wrzuconych filmików"... 

Muzyka czasów najdawniejszych, niemal od od zarania, bo od Grecji starożytnej, po pierwsze wieki Chrześcijaństwa. Do płyty dołączone opracowania historyczne i muzykologiczne uzasadniające dokonane rekonstrukcje.

Od początków, czyli od stworzenia świata (przez roztańczoną nagą Eurynome, którą zapłodnił w szalonym tańcu wąż Ofion), przez burzliwe i namiętne awantury (o władzę i o rozkosze całkiem cielesne) bogów bardziej ludzkich (bo obdarzonych nadludzkimi możliwościami) niż ludzie sami, po wojnę trojańską i powrót Odyseusza. Pycha, chciwość, nieczystość, zazdrość, pijaństwo i obżarstwo, gniew, lenistwo - to tym razem nie spis siedmiu grzechów głównych, ale katalog mitologicznych, boskich namiętności. Od pożądania nie znającego zahamowań po zbrodnie, nie znające litości. Świat bez miłosierdzia. Robert Graves stworzył mitologię grecką jako dzieło literackie niezwykłe, potężne,  aż przytłaczające chwilami bogactwem i wielością wątków, zdarzeń i postaci. Żywy obraz jednego ze źródeł cywilizacji europejskiej. Mitologia grecka - kiedyś jeden z fundamentów wykształcenia ogólnego - coraz bardziej zapoznawana i zapominana: najpierw zmierzch bogów, teraz zmierzch cywilizacji.

"Wierzenia i podania Greków i Rzymian" w oczach i pod piórem Parandowskiego to "zbiór baśni o bogach i bohaterach", przez kilkadziesiąt lat powszechnie uznawany za fundamentalne dzieło o antyku, za podstawę wykształcenia ogólnego i za przewodnik po świecie starożytnym. Aż do czasów Zygmunta Kubiaka, który w miejscu baśni dostrzegł tragiczną, pełną cierpienia i rozpaczy opowieść o ludzkim losie. "Starożytność bajeczna", zgodnie z duchem przełomu wieków, ustąpiła "starożytności mrocznej". Książka Parandowskiego jest zatem "podwójną" podróżą w przeszłość minioną z ducha: w starożytną, przed-wieczną i w przeszłość niedawną, ubiegłowieczną.

Klasyczny Autorytet Moralny. Jest pewien problem ze stoikami: w swych działach pisanych prezentują imponującą stałość i moralną czystość; w życiu natomiast, w działach czynionych, jawnie gwałcą zasady, które tak gorąco wychwalali. Najsłynniejsi z nich - Seneka, Marek Aureliusz - wiedli swe życie w jawnej sprzeczności z głoszonymi zasadami. Marek Aureliusz, ten stoicki "filozof na tronie", był krwawym i bezwzględnym prześladowcą chrześcijan. Seneka natomiast "potępiając tyranię sam stał się wychowawcą tyrana, miotając inwektywy na ludzi, którzy są narzędziami przemocy, sam dobrowolnie wysługiwał się Neronowi, szydząc z pochlebców, sam do tego stopnia płaszczył się przed Messaliną i wyzwoleńcami Klaudiusza, że z wygnania na Korsyce posłał do Rzymu pismo zawierające pochwały swych prześladowców, którego zresztą musiał się później wstydzić, (...) wyrażając zastrzeżenia wobec posiadania przez ludzi nadmiernych majątków, sam zgromadził w swych rękach ogromne bogactwa (...), [wiadomo też o] zbytku, jakim otaczał się Seneka, pomimo iż w pismach nawoływał do prostoty i skromności, [o] rozwiązłości Seneki i o jego pederastycznych skłonnościach, którymi rzekomo miał nawet zarazić młodego Nerona" (z Przedmowy, str. 11, za Kassjuszem Dionem). Jak się rzekło: klasyczny Autorytet Moralny.