Adam Smith, Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, komplet tom I i II

Dzieło, które poprzedziło "Bogactwo narodów". Moralność i ekonomia - rozdzielić niepodobna, choć w praktyce często przeciwstawiane sobie. Z przeciwstawienia tego wcześniej czy później jedna prawda staje się oczywistą: zabieganie i troska o wartości ekonomiczne bez respektowania wartości moralnych zawsze kończy się ekonomiczną katastrofą. Zdaje nam się, że trudno o mocniejszy dowód na powszechne obowiązywanie prawa naturalnego. Bez względu na to jak bardzo prawo stanowione i praktyka na nim oparta gwałcić będą przyrodzone prawa człowieka i bez względu na to, jak oprawcy ekonomiczni wspierani będą przez przemoc państwa, każdy system jawnie sprzeczny z moralnym prawem naturalnym skończyć się musi katastrofą dla wszystkich. 

Podtytuł: "W poszukiwaniu istoty ekonomii od Gilgamesza do Wall Street". Jedna z lektur obowiązkowych, ale nie dlatego, że zwiera objawienie jednej prawdy, choć jej treść może być objawieniem dla wielu ekonomistów. Ludzka rzeczywistość nie jest rzeczywistością algorytmiczną, jak głosi wiara wyznawców sztucznej inteligencji, ani układem mechanicznym, do którego zgubiliśmy gdzieś instrukcję, jak chcą materialiści, ani tym bardziej nie jest wynikiem procesów chemiczno-elektrycznych, których receptury i schematy lada moment zostaną odtworzone. Ludzka rzeczywistość to rzeczywistość ducha, a więc z natury jest teatrem nieustającej i nierozstrzygalnej na ziemi odwiecznej walki dobra ze złem. Oto wojna bez końca: i nie będzie żadnego raju na ziemi. Przecież to oczywiste, że owocem (postępu) nie może być ogród (Eden). Książka o ekonomii jest w istocie rozprawą o filozofii i religii (jak każda ważna książka ekonomiczna): o dobru i o złu, o wolności i o niewolnictwie, o sprawiedliwości i o nietykalności uprzywilejowanych, o sytości i o głodzie, o bogactwie i o nędzy, o zadowoleniu i o cierpieniu. Podstawowe kategorie ekonomi nie są stałymi matematycznymi, nie są wymiarami cielesnymi, ale są pojęciami ducha. Formuły ekonomiczne - jak wszystkie formuły, które obiecują "sformalizowanie" ducha - będą zawsze równaniami ze zbyt dużą ilością niewiadomych.