Roman Ingarden, Książeczka o człowieku

Roman Ingarden, Książeczka o człowieku. Wstęp Danuta Gierulanka. 

Jeszcze jedno wydanie tego samego dzieła, tzn. dziełka. Tak, jakby ilość wypuszczonych na świat egzemplarzy mogła przemienić "książeczkę" w "książkę", albo nawet - ach! nawet! - w "księgę". No, nie przemieni. Nawet "gdyby ustawić wszystkie egzemplarze jeden na drugim i taki stos sięgnąłby z Ziemi (niech to nawet będzie Kraków) do Księżyca", albo jeszcze dalej, to i tak nie sięgnie do Nieba. A czym jest Człowiek bez Nieba? Wszak, jeśli Bóg jest (a kto udowodni - nie założy i nie uwierzy, ale udowodni - że Boga nie ma?), to wszystko inne "tylko słoma". Słomiane stosy - pomniki pychy: dzieło człowieka, który nie chce wiedzieć, skąd pochodzi i dokąd zmierza. Tyle książek napisano, tymczasem "mój synu przyjmij przestrogę: pisaniu wielu ksiąg nie ma końca (...) Boga się bój i przykazań Jego przestrzegaj, bo cały w tym człowiek! Bóg bowiem każdy czyn wezwie przed sąd dotyczący wszystkiego, co ukryte: czy dobre było, czy złe" ("Księga Koheleta"; 12,11-12,14). Ale jeśli nie chcemy tego słyszeć to rozpoczyna się niezła gimnastyka: bo na czym umocować moralność, jak uciec od relatywizmu etycznego i etyki sytuacyjnej? "Nie jest dobrze jak człowiek zaczyna filozofować bo to zawsze kończy się delirium tremens" (jak zauważył Szwejk). A zresztą cała gadanina i tak na nic (znowu zacytujmy Szwejka), bo przy współczesnym systemie edukacji "książeczka" jest niemożliwa do przeczytania ze zrozumieniem nie tylko dla socjologów, ale chyba dla wszystkich studentów "kierunków humanistycznych". Tym bardziej, że nie ma streszczenia, opracowania, ilustracji, nie ma też "apek", nie ma "filmików" na "portalach społecznościowych". A jak tam czegoś nie ma to tak, jakby w ogóle nie było.

Wydawnictwo Literackie, Kraków 1973. Stron 190. Okładka twarda, płótno, obwoluta (nieco nadszarpnięta zębem czasu). Książka w stanie bardzo dobrym, choć w jednym rozdziale kilka subtelnych notatek i podkreśleń ołówkiem.