Filozofia, socjologia, psychologia, religia...

Teoretycznie i praktycznie, historycznie i systematycznie o szczęściu Tatarkiewicza.

Kolejny tom poświęcony urokom matematyki - tym razem autor czyni bardziej zrozumiałymi tajemnice matematyki współczesnej (co ujawnia już tytuł).

Dla wielu tytuł brzmi jak prowokacja, ale oferowana książka jest wydaniem drugim, w nakładzie 10 000 egzemplarzy (!). Czyli kilkadziesiąt tysięcy czytelników uważa podobnie jak autor. Tak liczni są sympatycy matematyki. Tylko kluby piłkarskie mają więcej zwolenników. 

Autor, by przekonać innych do swojego zachwytu matematyką, napisał kilka książek, wszystkie poświęcone okazaniu jak przyjemną jest ona dziedziną wiedzy. To jest wydanie IV, w nakładzie 20 000. Tak, jak napisaliśmy przy wydaniu II: więcej jest w naszym kraju sympatyków matematyki niż kibiców wybranego klubu, a nawet więcej niż żołnierzy w polskim wojsku (oczywiście biorąc wszystkie wydania razem... i polskich żołnierzy razem). 

Jedna z cyklu książek wprowadzających zwykłych śmiertelników w podstawy matematyki i matematycznego myślenia.

Walter Burkert starał się niezwykle rzetelnie, dokładnie i dogłębnie przedstawić starożytne kultury misteryjne. Drobiazgowość analizy może czasem nużyć (zwłaszcza jej dygresyjny charakter - przypisy na niektórych stronicach zajmują więcej miejsca niż tekst właściwy), ale jest to naturalny efekt uboczny zadania, jakie chciał zrealizować autor. Nakreślony obraz pogaństwa pozwala lepiej zrozumieć wyjątkowość chrześcijaństwa i słowa Chrystusa: "oto ja czynię wszystko nowe". 

Podtytuł: "Dzieje przyjaźni księdza Karola Wojtyły z rodziną Półtawskich". Szukanie sensu, prawdy i dobra, czyli szukanie Boga w świecie "bez Boga", tj. zniszczonym przez niemieckie bestialstwo wojny i w życiu, które doświadczyło piekła niemieckich obozów koncentracyjnych i dewastacji komunistycznej.

Zbiór cytatów z Ewangelii z komentarzami, posoborowymi w formie i "ekumenicznymi" w treści. Komentuje ksiądz, który "nie przyszedł nawracać" (jak sam pisał o sobie w znanym wierszu). Ciekawe zatem, co mówił gdy posypywał głowy wiernych popiołem w Środę Popielcową? Czy - zgodnie ze swoim przekonaniem - zastępował wezwanie do nawrócenia sugestią, by się nie nawracać? Tylko co? Żyć bez nawrócenia, ale z przekonaniem, że dzięki "miłosierdziu" sprawa jest załatwiona? A drugie popielcowe wezwanie by "wierzyć w Ewangelię" też ulegało ekumenicznej modyfikacji? Można tak przypuszczać, skoro tytuł niniejszej książki nauczanie i nakazy Zbawiciela nazywa "życzeniami Pana Jezusa". Cytaty z Ewangelii są życzeniami? No, skoro tak, to oczywiście, że polecenie Pana Naszego Jezusa Chrystusa "idźcie i nauczajcie wszystkie narody" autor pojmuje nie jako nakaz ewangelizacyjny, nie jako polecenie, by nawracać odwróconych od Boga, tylko jako życzenie... dobrej drogi, miłej wędrówki z Bogiem (s.82)! Wszak "nie przyszedł nawracać". Ekumeniczna nowomowa w służbie świętego, ale spokoju. Religia dla tych, którzy wstydzą się wiary? A przecież tu chodzi o rzecz najważniejszą: nie o uczucia i spokój, nie o poetyczne rozmarzenie, tylko o sprawy ostateczne człowieka. Czyli - jak to ujmował tradycyjny katechizm - życie, śmierć, sąd Boży i niebo, albo piekło. Chodzi o wieczność z Bogiem lub bez Boga. Czy dalej nawracanie nie ma sensu? jeśli zatem ksiądz "nie przyszedł nawracać", to po co przyszedł? O czym chce rozmawiać? O "polityce"? Co chce robić? Oglądać telewizję? Co z drugim najważniejszym przykazaniem, po miłości Boga, czyli z miłością bliźniego, czyli z troską o jego dobro, a więc z troską o zbawienie jego duszy? Ksiądz ma ważniejsze sprawy na głowie niż nawracanie i wzywanie do pokuty? Jak widać posoborowy ksiądz ma: poklepywanie po ramieniu i pocieszanie, że nie ważne, co się robi, bo i tak wszyscy jesteśmy zbawieni. "Róbta co chceta, do nieba wszyscy pójdzieta". Hulaj dusza, piekła nie ma. Tak mówił Chrystus? Czyżby nadchodził czas napisania Ewangelii na nowo, "ekumenicznie", przez "uczonych w Piśmie"? Najpierw "nowy katechizm", a że nie zgadza się on z tradycją i dwoma tysiącami lat nauki Kościoła, więc tym gorzej dla tradycji? Pycha poprzedza upadek, a srebrniki palą w kieszeni - tak, Judasz się powiesił, a nie został świętym. A nawet on mógł się nawrócić, tylko nie chciał, nie widział potrzeby. "Nie przyszedłem pana nawracać" - dlaczego?

Absolutny rarytas. Książka dla miłośników matematyki i/lub dla poszukiwaczy wybitnych, inteligentnych łamigłówek. Tytuł brzmi niemal jak zachęta do używania liczydeł w czasach zwycięskiego marszu sztucznej inteligencji, książka jednak fascynująco dowodzi jak bardzo "sztuczna inteligencja" - właśnie dzięki zwykłemu liczeniu (a niech to będzie nawet kalkulator czy liczydło) - jest sztuczna i jak bardzo słowo "inteligencja" z nią zestawione jest oszukańcze. Gwarantowana wspaniała zabawa i doskonała edukacja. Uwaga dla uzależnionych od "gładzenia" smartfonów: w telefonie jest kalkulator.

Legendarna książka o mitycznej starożytności, kiedy świat był Kosmosem, porządkiem spojonym trzema wartościami: Dobrem, Prawdą i Pięknem. Sen prześniony. Kto dzisiaj, gdy bogami chaosu stały się majaki relatywizmu: fałsz ("bo prawda jest względna"), zło ("bo dla każdego co innego jest dobre"), brzydota ("liczy się prowokacja i kaska misiu"), a wychowanie przestało być kształtowaniem charakteru dzieci ("bo róbta co chceta" i "wyraź siebie" i "kształcić trzeba twórczość, a nie wiedzę pamięciową") zechce wydać pieniądze, wcale duże, na tę książkę? Nie dość, że droga, to jeszcze taka gruba! Przeszło tysiąc sto stron! I żadnych ilustracji, ani "wrzuconych filmików"... 

Werner Jaeger, czyli klasyk o czasach klasycznych w klasycznym dziele. Jednym słowem, zrozumiałym dla nowego pokolenia: "dzieło kultowe".

Autor - legenda nauki europejskiej. Książka zawiera wykłady, które wygłosił Werner Jaeger, niejako uzupełniając swoje wielkie i monumentalne dzieło - "Paideia". Wczesne chrześcijaństwo i grecka paideia, kultura antyczna i chrześcijaństwo, czyli dwa wielkie filary Europy. I - jak był przekonany autor - jeśli pominiemy lub zlekceważymy któryś z nich okaleczymy tym samym kulturę europejską, zapoznamy jej tradycję, de facto pożegnamy się z Europą. Autor (umarł w 1961 roku) był świadkiem wyrzucania Boga z ludzkiego życia, ale nie dane mu było przeżyć najazdu milionów nachodźców zarobkowych. Widział jedynie starzenie się ducha Europy i przewidział konsekwencje. Pozbawiona woli życia Europa (ujemny przyrost naturalny, zanegowanie sensu rodziny, aborcja, eutanazja, alkohol i narkotyki jako styl życia,...) będzie potrzebowała tych, którzy będą pracowali na jej wygodną, ale pustą wegetację. A niewolnicy zawsze przynoszą swoją kulturę, swoją wiarę i zawsze chcą więcej, niż im się przyznaje. Silni pragnieniem zdobycia dla siebie coraz lepszego życia i wzmocnieni wiarą, która im to pragnienie uzasadnia oraz doświadczający na każdym kroku słabości Europejczyków - któż im się oprze? Co można przeciwstawić silnej, znajdującej się na fali wznoszącej, kulturze? Kulturę rezygnacji? Dlaczego Europejczycy nie rozumieją, że mówiąc "Bóg umarł" mówią "giń Europo"? I od zguby nie uchronią bajońsko opłacani biurokraci europejscy, bo siła Europy nie pochodzi z milionów wydawanych na urzędników i propagandę. Siłą Europy była jedynie jej tradycja. "Multikulti" też było religią Rzymu - kiedy upadał. Werner Jaeger był jednym z wybitnych Europejczyków, którzy mieli świadomość znaczenia tradycji europejskiej dla istnienia samej Europy. A, że miał wiedzę ogromną, więc należy go słuchać bardzo uważnie.

Wielkie nazwiska nauki, "błyskotliwe eseje" i ... no właśnie, czy może być lepszy dowód, że jednak błądzenie jest rzeczą ludzką? Nauka - królestwo prawdy, która rodzi się z błędnych teorii i hipotez oraz królestwo fałszu, który wieńczy teorie absolutnie prawdziwe. Nauka i ideologia - granica często niedostrzegalna.

Chrestomatia staropolska, czyli zbiór spuścizny staropolskiego piśmiennictwa: 156 tekstów rękopiśmiennych i 43 teksty drukowane. Teksty w tłumaczeniach, w transliteracjach i transkrypcjach. Skarby niezwykłe i bezcenne kultury polskiej, które ocalały przed złością najeźdźców, zaborców, okupantów. Skarby często już nie w oryginale, ale są - mimo wieków prześladowań i ślepej nienawiści sąsiedzkiej, germańskiej, szwedzkiej i azjatyckiej. Piękno ocalone. Źródło wciąż bijące... Wciąż?

Poradnik dla posoborowego oblata, czyli jak najprzyjemniej urządzić się w życiu. Dobrobyt materialny nie nasycił XXI-wiecznych, ospałych z obżarstwa serc, może zatem spróbować z jakimś "rozwojem duchowym"? Napisana w ekumenicznej nowomowie książka wyraża kwintesencję bezbożnej, zamkniętej całkowicie na świat nadprzyrodzony, synkretycznej religii modernistycznej: ubóstwienie człowieka i apoteozę doczesnego dobrostanu, który ma zastąpić obiecane królestwo Boże. Co prawda Jezus Chrystus nauczał, że królestwo Jego nie jest z tego świata, ale przecież to było dwa tysiące lat temu, a świat się zmienił, jak przekonują piewcy dostosowywania nauczania Zbawiciela do oczekiwań współczesnych grzeszników. Jedną z dróg owego modernistycznego oświecenia ma być "porzucenie gadania aby słuchać" (s.149). Zalecenie słuszne, ale przecież zupełnie niezgodne z "posoborową, ekumeniczną duchowością" i z posoborową walką z Mszą Katolicką. Wszak Msza Wszechczasów, Ofiara pełna ciszy, ma być - zdaniem posoborowych sekciarzy - zakazana i zastąpiona pełną gadania, hałasu, przyśpiewek (i biegających dzieci) "ucztą ekumeniczną". Jeśli zatem hałaśliwe nabożeństwo protestanckie, "msza nowego porządku", pogańska lub heretycka uczta przepełniona ciągłym gadulstwem, ma zastąpić pełną ciszy i skupienia Katolicką Mszę, to gdzie ma się słuchać Boga? I kogo każą słuchać posoborowi schizmatycy na swoich "ucztach"? Odwrócenie się plecami do Boga ma swoje konsekwencje - a Bóg respektuje ludzkie wybory, wszak to On obdarzył człowieka wolną wolą.

Te inne eseje to: Zakres i język nauki, O prostych teoriach skomplikowanego świata, Natura wiedzy przyrodniczej, Przedmioty postulowane a rzeczywistość, O mnożeniu bytów, O bytach mentalnych, Prawda konieczna, Epistemologia znaturalizowana, Sprawy faktów, Miejsce pragmatystów w empiryzmie, O naturze wartości moralnych, List do Roberta Ostermanna, dotyczący odpowiedzialności filozofa. W tym ostatnim znajdziemy bardzo sympatyczną definicję filozofii. Otóż "filozofia to jeden z wielu terminów-etykietek, którymi posługują się administratorzy uniwersytetów i bibliotekarze stojąc wobec zadania pogrupowania pod możliwie niewieloma nagłówkami tysięcy spraw i problemów naukowych."

Alfabetyczny zbiór tematów filozoficznych lub "normalnych", ale ujętych filozoficzne. Od "Alfabet" do "Znaki". 

Podtytuł: "Nowa nazwa kilku starych metod myślenia. Popularne wykłady z filozofii", czyli o tym, że prawdziwe jest to, co jest skuteczne. A zatem pragmatyzm, by być prawdziwym musi być skuteczny. A jak skuteczny jest pragmatyzm?

Pandemia z XIV wieku. Książka przejmująca - osoby wrażliwe zapłaczą nad ludzkim cierpieniem. Książka zmusza również do głębokiej refleksji: co niesie nam przyszłość? I czy współczesny człowiek pogrążony w pysznym zakłamaniu, że cierpienie jest jedynie wynikiem braku odpowiedniego lekarstwa i że niebawem będą lekarstwa na wszystko, nie jest bardziej bezradny wobec wielkiej katastrofy niż człowiek dawny, uznający cierpienie za immanentny składnik ziemskiej egzystencji?  

Doniosła myśl średniowieczna, bez której niepodobna pojąć współczesności, i której, w rewanżu, wielu współczesnych nie pojmuje. Cóż, żyjemy wszak w próżnych i pysznych wiekach ciemnych. W czasach lenistwa (czyż "depresja" nie jest współczesnym nazwaniem acedii), bezwstydnych, gdzie celebryci (politycy, dziennikarze, kucharki, aktorzy, piosenkarze) wiedzą wszystko, na każdy temat i zawsze - i właśnie bez wstydu swoimi mniemaniami publicznie się chwalą. Jak pisał C.S.Lewis w "Odrzuconym obrazie": zapoznanie osiągnięć nauki i myśli średniowiecznej, średniowiecznego koherentnego obrazu świata, stało się jedną z przyczyn rozpadu Europy - i tam należy szukać początków jej wszystkich koszmarów i jej końca. Lektura wymaga wysiłku - tak, jak wędrówka w górach: kto chce mieć piękny widok, szerokie spojrzenie i oddychać pełna piersią musi najpierw wspinać się z mozołem. Nie dla leniwych - im wystarczą widoczki z telewizora lub smartfona. Wolny wybór.